W ramach projektu „www.muzeach” opracowano dwie kategorie muzealiów: zbiory archeologiczne i archiwalną dokumentację dawnego pomorskiego nazewnictwa terenowego i miejscowego. Obie grupy charakteryzują się silnym powiązaniem z danymi przestrzennymi i dużą liczbą obiektów zawierających rozbudowane informacje opisowe i kontekstowe. Przedstawiamy Państwu efekty wykonanej w ostatnich latach digitalizacji oraz cyfrowego udostępnienia części tego zasobu, który znajduje się w Muzeum Narodowym w Szczecinie.

Zabytki archeologiczne ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie pod względem chronologicznym obejmują 14 tysiącleci dziejów kultury ludzkiej na Pomorzu od epoki kamienia po średniowiecze. Są to znaleziska pochodzące z odkryć przypadkowych, a także poszukiwań i badań prowadzonych na Pomorzu od lat 20. XIX w. do czasów współczesnych.

Podstawą do utworzenia zbioru pomorskich nazw terenowych i miejscowych były materiały źródłowe gromadzone przez nauczycieli i innych regionalistów w latach dwudziestych i trzydziestych XX w. Działaniami badawczo-dokumentacyjnymi kierował językoznawca i etnolog dr Robert Holsten. Przybrały one charakter programu obejmującego obszar całej ówczesnej prowincji Pomorze z uwzględnieniem jej podziału terytorialnego na jednostki rangi powiatu ( Kreis), które miały osobne rejestry nazw. Dokumentacja zachowana w Muzeum Narodowym w Szczecinie obejmuje 35 tomów z 21 jednostek terytorialnych i 312 map topograficznych (Messtischblätter).

mapy archiwalne - obrazki

Mapy archiwalne

Udostępniamy dla Państwa 312 map topograficznych (Messtischblätter) przechowywanych w Dziale Archeologii Muzeum Narodowego w Szczecinie. Jest to zbiór jednostek (arkuszy), złożony z różnych edycji przedwojennych (do lat 30. XX w.) map topograficzny w skali 1:25000 (Messtischblätter), z naniesioną lokalizacją nazw o charakterze toponomastycznym, głównie anojkonimów z terenu przedwojennej Prowincji Pomorze. Część map posiada pieczęć dawnego szczecińskiego Pommerches Landesmuseum.

 
toponimy - obrazek

Toponimy

Zachowany w znacznej części zbiór głównie maszynopisów, rzadziej rękopisów z ponumerowanym wykazem ludowych nazw terenowych naturalnych i antropogenicznych obiektów fizjograficznych oraz miejsc zamieszkanych i niezamieszkanych z obszaru przedwojennej Prowincji Pomorze został opracowany głównie w latach 30 XX w.. W teczkach znajdują się również dodatkowe listy, odpisy oraz pojedyncze materiały kartograficzne (mapy, plany). Wyrywkowo zamieszczano tutaj także artykuły na temat nazw terenowych, publikowane w prasie, i inne dokumenty związane z prowadzonymi badaniami i analizami mikrotoponimów.

 
zabytki archeologiczne - obrazek

Zabytki archeologiczne

Muzealia archeologiczne należą nie tylko do wyróżniających się ilościowo kolekcji Muzeum Narodowego w Szczecinie, lecz także do cechujących się długą tradycją gromadzenia świadectw dawnej kultury ziem pomorskich. Znaczna część tego zasobu jest powiązana z danymi przestrzennymi. Zazwyczaj zachowały się informacje (w opisach metrykalnych, archiwaliach, dokumentacji badań, literaturze) pozwalające ustalić miejsce odkrycia poszczególnych zabytków, chociaż ich szczegółowość jest zróżnicowana.

 

FE POPCnowe MKiDN poziom pl 2021 zestaw

Projekt „www_muzeach” współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach
Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Projekt „www.muzeach” dofinansowany z Funduszy Europejskich oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Beneficjent: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Partnerzy: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum - Zamek w Łańcucie